25 de agosto de 2019

Analizamos o novo Plan de transporte da Xunta (II): concello de Ames (zona de Bertamiráns) e de Brión


Ames e Brión son, xunto con Teo, os concellos dormitorio por excelencia onde habita unha gran parte da poboación pendular que cada día se despraza a Santiago por motivos laborais, estudos ou outras razóns como o ocio e o entretemento. O censo de ambos os dous concellos non para de medrar e, de feito, o de Ames duplicouse desde o ano 2000 e medrou en máis de 1.000 persoas no último ano e medio. Isto fai que a propia Consellería de Infraestruturas e Mobilidade, nos anteproxectos das concesións de transporte de viaxeiros, entenda así as relacións de mobilidade destas vilas con Compostela:
[...] se produce una demanda de movilidad muy intensa entre las poblaciones de la periferia y la de cabecera, que incluye la necesidad de realizar incluso varios viajes de ida y vuelta entre ellas a lo largo del día, como consecuencia de los estrechos lazos laborales, asistenciales, comerciales, sociales y de servicios que se producen entre esas poblaciones. En la práctica, las relaciones de movilidad entre las diferentes poblaciones del ámbito territorial de este Proyecto de Explotación se asemejan más a las relaciones entre los diferentes barrios de una gran ciudad que a las clásicas relaciones interurbanas entre varias poblaciones
Neste sentido, apóstase por liñas de curto percorrido e alta frecuencia para estes núcleos dormitorio nos que a demanda de viaxeiros é moito maior que en calquera outro punto da comarca e que, na práctica, non deixan de ser un barrio máis. No caso de Bertamiráns (Ames) e do concello de Brión, serán as concesións XG804 e XG817 as encargadas de cubrir as conexións con Santiago que incluirán, por primeira vez dende a súa supresión en 2011, o Noitebús


Unha das últimas adquisición do Grupo Ferrín, un Irizar I4 Volvo,
na rúa da Rosa na ruta Santiago - A Gándara. Fonte: Asannei.

XG804 - Oeste da comarca de Santiago
A XG804 substituirá a tres concesións actuais:

— V-7026, Muxía - Santiago, con anexos; Aguiño - Noia, con anexos (Hermanos Ferrín).
— V-7027, Santiago - Carballo, con Anexos (Arriva Galicia).
— V-3013, Santiago - A Graña, con anexos (Autocares Modesto Riveiro).

Centrándonos no impacto que terá na área metropolitana de Santiago, a XG804 cubrirá máis da metade da demanda da estrada AC-543 (tramo Santiago - Os Ánxeles), con especial relevancia de certos núcleos atractores / xeradores de viaxeiros como son Brión, Bertamiráns, Aldea Nova, Laraño ou o Centro Superior de Hostalería de Galicia. Os principais cambios que destacamos son:

Dos dous buses que cubrirán o traxecto entre a rúa da Rosa e o cruce dos Ánxeles, un deles pertencerá á XG807 e o outro á XG804 (xa acontece na actualidade: un é da V-7026 e o outro da XG517). O desta última terá as derradeiras saídas dende Santiago ás 22:15 e 23:30 de luns a venres laborables, ampliando o arco horario actual, no que o último traxecto é ás 21:45 h. O servizo seguirá comezando ás 7:15 e mantense a frecuencia de media hora.

➢ A ruta de reforzo entre A Rosa e Pedrouzos (Brión), que tiña oito saídas en cada sentido nos días laborables, pasará a ter a sete. Así, pérdese o servizo das 13:00 desde Santiago e o das 15:30 desde Brión, os de menor uso. Esta supresión permite habilitar os sábados dúas saídas cara Pedrouzos inexistentes ata agora: ás 10:00 e ás 13:00 h.

➢ Os sábados, domingos e festivos elimínase a viaxe Negreira - Santiago das 21:30 para engadir un ás 8:45 (manterase o servizo actual das 9:45).

➢ Crearase unha nova liña ata A Ameixenda con dúas saídas en cada sentido de luns a venres. O seu percorrido coincide co da #LiñaP8 do transporte urbano ata Villestro. Neste sentido é necesario destacar que, previsiblemente, Reborido quedará sen ningún autobús xa que nin as concesións da Xunta nin as futuras liñas expostas no Xeoportal do Concello contemplan percorridos ata este pequeno núcleo de 60 habitantes.

➢ A liña actual ata San Mamede de Piñeiro de Hermanos Ferrín (V-7026) será estendida ata Portomouro (Val do Dubra) e as súas saídas pasarán das cinco actuais a sete en días laborables, mantendo as catro dos sábados e os domingos habilitaranse dúas. A saída extra de luns a venres correspóndese co servizo que se engadirá ás 6:50 (agora o primeiro era ás 7:50), para posibilitar as entradas a centros de traballo e de estudos das 8:00 h.

➢ Engádase unha viaxe máis ata A Picaraña, ás 14:45 h, que se suma ás existentes das 13:30 e 19:00. No traxecto inverso mantéñense os dous actuais: un ás 7:45 e o outro pasa das 14:00 ás 15:15 h.

Como curiosidade, estraña que en todas as concesións que contan con saídas desde as estacións de autobuses das cidades galegas —entre elas Santiago— apareza especificado o cambio de localización destas cabeceiras coa entrada en servizo das novas intermodais. No caso da terminal da rúa da Rosa, o Concello adiantara en febreiro que todo o tráfico de autobuses pasaría ao carril bus do Hórreo, na zona próxima á escalinata. Porén, a Consellería de Infraestruturas e Mobilidade non recolle este cambio no Plan de transporte público. Estaremos pendentes de como se resolverá este asunto.


Captura do anteproxecto da XG804 en referencia á futura Intermodal.

Volve o Noitebús!🚍🌃
Era unha demanda moi recorrente que por fin será satisfeita: a concesión XG804 inclúe sete liñas nocturnas, as popularmente coñecidas como Noitebús. Destas sete, dous terán Santiago como cabeceira, mentres que as outras cinco servirán á zona de Santa Comba. Son as seguintes:

➢ Negreira - Brión - Bertamiráns - Milladoiro - Santiago E.A.
➢ Brión - Bertamiráns - Santiago E.A.

Así quedarían os horarios segundo o reflectido nos anexos:

Noitebús

Venres
Sábados
Domingos e festivos
Negreira -> Santiago

23:30
1:30  3:15  4:45
Brión -> Santiago
23:30
00:30  23:30
00:30
Santiago -> Negreira


00:30 2:30  4:00  5:30
Santiago -> Brión

4:00  6:45
4:00  6:45


Para visualizar correctamente, activar o modo de visualización PC.

XG817 - Eixo Atlántico e conexións con Lugo, Lalín e Fisterra, con anexos
Iveco Evadys H na liña Santiago - Noia - Muros co
distintivo de «Transporte Público de Galicia» que xa
locen todos os vehículos da XG517. Fonte: Asannei
Pasarán polos concellos de Ames e Brión, ao igual que na actualidade, as rutas da XG817 que conectan Compostela con Noia, Muros e Fisterra. Os horarios vanse manter practicamente iguais, e os únicos cambios destacables son: a creación dunha nova saída cara Muros ás 14:00 os días laborables (había un oco sen ningún servizo entre as 13:00 e as 14:35) e o adianto das primeiras viaxes dos sábados, domingos e festivos, que ata o de agora partían dende Santiago ás 10:00 e pasarán a facelo ás 9:00 nunha conexión ata Fisterra (manténdose tamén a actual das 10:00).


As nosas impresións
Tras unha análise detallada dos anteproxectos das concesións XG804 e XG817 podemos afirmar que, en trazos xerais, resultan conservadores e continuistas se os comparamos coas súas antecesoras. Se ben é certo que algunhas demandas históricas puntuais van ter non sen tempo unha solución (Noitebús, últimas frecuencias ata A Gándara), outras, as relacionadas cos municipios máis pequenos e cos horarios das fins de semana, van seguir como estaban. Por tanto, seguirá a existir unha gran parte da poboación da bisbarra que non poida apostar polo autobús como método de transporte nos seus desprazamentos cotiáns.

É o caso, por poñer un exemplo, das rutas ata Portomouro ou A Picaraña. A primeira cobre en exclusiva o traxecto entre a rotonda cara Tapia da AC-543 e a localidade valdubresa, con tan só sete saídas en días laborables que dificilmente permiten cadrar horarios á veciñanza de núcleos como Aguapesadas, Tapia ou Vilouta, para colmo coa última saída ata a cidade moi cedo (16:45). A liña da Picaraña é a única que transcorre pola AC-300, con tres viaxes en todo o día mal repartidas (13:30, 14:45 e 19:00). E xa sin meternos nas conexións non con Santiago, senón as internas entre as propias parroquias, que resultan moi escasas ou directamente inexistentes.


Alegacións do Concello de Ames
O pasado sábado o Concello de Ames deu a coñecer a súa desconformidade con algunhas das liñas e horarios recollidos nos diferentes anteproxectos.
O alcalde de Ames, José Miñones, incide en que “desde o Concello de Ames consideramos preciso modificar a proposta inicial plantexada levando a cabo un maior despliegue de liñas e frecuencias estratéxicas e que van na liña do que xa trasladamos no seu día á Xunta de Galicia e á Consellería de Infraestruturas. Para rematar, engadir que se queremos virar cara a políticas de mobilidade sostibles e seguras temos que reforzar cada vez máis o transporte metropolitano, sendo o momento de educar á nosa cidadanía no uso do transporte público, para seguir avanzando nesta liña e non quedarnos á cola das políticas europeas”
Os cambios requiridos por parte do goberno municipal amiense son:

➢ Unha viaxe máis na liña A Gándara - rúa da Rosa (en dirección Santiago) a primeira hora, para facilitar o transbordo co bus urbano e poder chegar a puntos máis afastados como os polígonos ás 8:00. Actualmente, o primeiro traxecto desta ruta é ás 7:15.

➢ Crear unha última viaxe cara A Gándara ás 23:30 de luns a venres. Esta expedición xa vén incluída nos propios anexos do anteproxecto, polo que deducimos que o Concello só estudou a XG817, sendo a XG804 a que terá asignadas as viaxes de última hora (22:15 e 23:30).


Captura dos anexos da XG804 nos que constan
as últimas saídas dende A Rosa ás 22:15 e 23:30.

➢ Nesta mesma ruta, habilitar frecuencias de media hora os sábados pola mañá dende as 8:00 (na actualidade dunha hora a partir das 10:45) e dunha hora polas tardes e os domingos e festivos ata as 23:30 (os sábados son dunha hora e só ata as 20:45; os domingos non se presta este servizo).

➢ Crear unha liña nocturna circular Santiago - Milladoiro - Bertamiráns - Santiago. É certo que non existe esta liña per se, pero si se contemplan outras dúas —explicadas neste mesmo post— que poden cubrir perfectamente a demanda da mocidade amesán, incluso con máis viaxes das que reclama o Concello no seu comunicado.

No próximo post analizaremos os anteproxectos das rutas que atinxen ao outro núcleo urbano do concello de Ames, Milladoiro, e as do concello de Teo. Para este outro lote de liñas, o goberno amiense tamén presentou unha serie de esixencias á Consellería que dirixe Ethel Vázquez sobre as que poñeremos o foco.

Fontes de información:
CIM (XG804, anteproxecto)
CIM (XG804, anexos)
CIM (XG817, anteproxecto)
CIM (XG817, anexos)
Concello de Ames I

Concello de Ames II
La Voz de Galicia
Concello de Santiago
Monbus
Grupo Ferrín
Xeoportal Concello de Santiago
Fotos: Flickr (Asannei)

2 de agosto de 2019

Analizamos o novo Plan de transporte da Xunta (I): concello de Oroso


A Xunta da Galicia está a elaborar o novo Plan de transporte público que renovará o cen por cen das concesións do transporte de viaxeiros por estrada da comunidade (máis información detallada sobre o Plan no blog de Mr. Vigo). Dende o pasado mes de febreiro a Xunta está a sacar a exposición pública, por lotes, os anteproxectos das diferentes concesións. A nós nos atinxe no sentido de que todo o transporte metropolitano cos concellos e as bisbarras veciñas está incluído dentro do plan. Ata o momento, a área de Santiago non estivo incluída en ningún dos lotes que saíron á luz. Agora, coa publicación do cuarto e último en xullo, fanse públicos os horarios, percorridos e paradas de todas as liñas que teñan como orixe ou destino Compostela.

Pola nosa parte, nós trataremos de analizar polo miúdo en que medida se verá afectado ou non o transporte metropolitano con respecto á súa situación actual. Para facilitar esta análise, farémolo por concellos, aínda que haxa algunhas concesións que afecten a máis dun. Comezaremos neste post polo de Oroso, cuxa demanda será cuberta polos contratos XG800 e XG817.

Un bus de Autos Grabanxa nas inmediacións do IES Xelmírez II.

XG800 - Comarca de Ordes e norte da de Santiago
A futura concesión XG800 será a herdeira da actual V-1598, explotada por Autos Grabanxa. No relativo á nosa comarca inclúe as viaxes dende e cara Sigüeiro, Porto Avieira, Frades e Abella. Ata o de agora, todas as liñas desta concesión con parada en Sigüeiro tiñan outra localidade como destino final. Por esta razón, o cambio máis destacable é a creación de 16 novos servizos (oito de ida e oito de volta de luns a venres e catro e catro os sábados e domingos) con Sigüeiro como cabeceira, que se unen aos xa existentes cara outras vilas para completar a oferta do transporte metropolitano co concello veciño de Oroso. Estes servizos preexistentes manteranse sen apenas cambios. Os máis destacables, ao noso xuízo, son os seguintes:

➢ A liña de Abella só irá ata Sigüeiro en vez de ata Santiago. Ata o de agora só existía o servizo ATA Abella, pero agora engadirase un DENDE Abella ás 7:20 os días laborables.

➢ A última saída dende Frades ata Santiago (14:20) atrásase dez minutos e pasa a chegar só ata Sigüeiro.

➢ Engádese unha expedición dende Santiago ata Porto Avieira dende a estación ás 14:00 durante a tempada universitaria. A das 21:00, ata agora anual, pasa a prestarse só durante o período lectivo da USC.

➢ Os servizos cara Busto, Namenzo e Berdía deixan de pertencer a esta concesión, xa que se prevé incluílos a demanda dentro do transporte urbano da cidade (ou iso era o que pretendía o anterior equipo de goberno...). A cambio, inclúense moitos outros servizos da parroquia de Ordes.

As nosas conclusións finais son positivas. A creación dos 16 servizos cara Sigüeiro permiten que todos os días haxa un último bus cara a vila orosá ás 22:15. Con todo, lamentamos que non se teña ampliado o servizo dende Porto Avieira á tarde. A última viaxe dende a urbanización e as pequenas localidades anteriores a ela é no entorno das 14:40 h, demasiado cedo e motivo polo cal houbera queixas por parte da poboación. Asemade, mantense para os sábados os dous únicos servizos existentes (un de ida e outro de volta) e os domingos e festivos quedan, de novo, sen autobús.

Podemos afirmar, a modo de resumo, que Sigüeiro gaña, pero o concello de Oroso non. Outra das cuestións que tamén quedará resolta coa nova concesión é a restrición que impide a Tralusa acceder ao interior do polígono do Tambre, que derivou na creación da liña P6 e, en consecuencia, o gran recorte de frecuencia que sufriu a área industrial (que pasou de 16 min a 2 h).


XG817 - Eixo Atlántico e conexións con Lugo, Lalín e Fisterra, con anexos
Servizo actual
da XG517.
Esta megaconcesión, que será a sucesora das actuais XG516 e XG517, cubrirá, entre moitísimas outras, a conexión entre Santiago e A Coruña pola estrada N-550, pasando por Sigüeiro e Ordes. Xa na actualidade a XG517 do Grupo Monbus viña compartindo este traxecto con Grabanxa, e cómpre tela en conta á hora de establecer o número de servizos diarios que terá a capital orosá con Compostela.

Guiándonos sempre polos anexos dos anteproxectos das concesións, podemos establecer, aproximadamente, cales serán os servizos Santiago -> Sigüeiro tras a posta en marcha do Plan:

Luns a venres
Sábados
Domingos e festivos
6:30


7:30


8:00


9:00


9:50


10:00
10:00

11:00


11:45
11:45
11:45
12:00

12:00
12:10


13:00
13:00

13:15
13:15
13:15
14:00*
14:00
14:00
14:15


14:30


15:00


15:25


15:30


16:30
16:30

18:00
18:00
18:00
19:00


19:30
19:30
19:30
20:00


20:15
20:15
20:15
21:00*
21:00

21:15

21:15
22:15
22:15
22:15


Se tes problemas para visualizar a táboa, proba a facelo dende un ordenador!
Lenda:
*Só en período lectivo da USC (de setembro a xuño).
En azul: o bus continúa ata A Coruña / Betanzos.
En vermello: o bus continúa ata Frades.
En verde: o bus continúa ata Porto Avieira.
En amarelo: o bus remata en Sigüeiro.

Podemos observar que o servizo ata Sigüeiro prestado pola liña cara A Coruña mantense como estaba ata o de agora, con trece viaxes de ida e once de volta de luns a venres, seis os sábados e cinco os domingos e festivos. Esta diferenza de viaxes nos días laborables é debido a que a actual XG517 tiña incluídas tres viaxes dende a rúa da Rosa (ás 11:45, 13:15 e 20:15 h) que agora pasan á XG800 para ser operadas tamén os sábados, domingos e festivos.

En último lugar, cabe destacar que as saídas dende Santiago realizaranse en ambas as dúas concesións dende a estación de autobuses, se ben mentres que na XG800 os buses irán despois polo centro (r/ da Rosa, Virxe da Cerca, San Roque, Salgueiriños...), na XG817 circularán, dende a estación, directamente a Salgueiriños e á estrada N-550. Con todo, está previsto o traslado á nova Intermodal para agosto de 2020.
«Rodeo» polo centro da cidade das liñas da XG800.
Fontes:
Mr. Vigo
Consellería de infraestruturas e Mobilidade
La Voz de Galicia
XG800: anteproxecto
XG800: anexos
XG817: anteproxecto
XG817: anexos

Fotos:
El Portal del Autobús
Monbus
Consellería de Infraestruturas e Mobilidade