O Concello acometerá modificacións puntuais na mobilidade da cidade de cara ao Xacobeo 2021

O Concello publicou o pasado mes o Documento sobre actuacións urxentes no entorno da catedral de Santiago e nas zonas anexas da Cidade Histórica para o ano 2021. Neste manual recóllense unha serie de actuacións básicas que o Goberno local considera imprescindibles de cara ao vindeiro Ano Xacobeo. Trátanse de intervencións menores, de custo non moi elevado, pero necesarias para asegurar o fluxo adecuado dos turistas e visitantes para tentar compatibilizalo co día a día da veciñanza.

No tocante á mobilidade e ao transporte público cítanse algunhas cuestións que ben merecen ser mencionadas neste post: modificacións nas paradas de bus da praza de Galicia, reparto de mercadorías a cargo de TUSSA, relocalización dos trens turísticos e cambios nas liñas por mor da futura reurbanización da rúa dos Concheiros.

Praza de Galicia máis adecuada ás persoas
Xa quedou máis que demostrado durante os últimos anos e no 2021 será peor: a beirarrúa da praza de Galicia non é ancha dabondo como para acoller a todos os viaxeiros que agardan polo bus urbano (alí paran as liñas 5, 6, 7, 12, 13, 15, C5, P3, P4 e P6) mais o do aeroporto. A situación agrávase no verán e por este motivo as decisións que o Concello levará a cabo serán:

➣ O traslado da actual cabeceira da liña de bus ao aeroporto á isleta paralela á rúa da Senra. Dotarase ao espazo do mobiliario urbano preciso para facer efectivo o cambio, é dicir, de marquesiña e un panel de información en tempo real, segundo o Concello. Aínda que polo de agora, lembramos, os buses ao aeroporto de Freire non contan con SAE pero, como xa adiantamos hai meses, é probable que a súa xestión sexa asumida directamente por Raxoi para incorporalos ao transporte urbano.

Futura localización da parada do bus ao aeroporto.

➣ Ampliación das beirarrúas e mellora da accesibilidade nos pasos de peóns. Tanto a beirarrúa da parada 409 (ferretería) como a da 410 (Massimo Dutti) serán prolongadas e os bordos e o firme de baldosas de cemento serán substituídos por bordos e lousas de granito. Esta é a oportunidade idónea para instalar nunha das paradas máis empregadas de toda a rede o pavimento podotáctil, necesario para as persoas con algunha discapacidade visual e practicamente inexistente en Compostela.

É escaso o número de paradas nas que está
instalado o pavimento podotáctil.

➣ Reforma dos pasos de peóns. Actualmente non son accesibles ao cen por cento. Contan cunha pequena rampla —con demasiada inclinación— que facilita a labor aos usuarios de cadeiras de rodas, mais na práctica non é útil. Por este motivo, o Concello propón accesibilizalos segundo a fórmula do coxín berlinés, é dicir, elevándoos para buscar a comodidade do peón ao non haber elevacións e, de paso, facer reducir a velocidade ao tráfico rodado. 

Aínda que as intencións —facilitar o tránsito do transporte público e o peonil— sexan boas, coidamos que a localización escollida para a nova parada non é a máis axeitada. Ao perder os vehículos ese carril de entrada ao parking, colapsado habitualmente en verán, o taponamento será maior e terá lugar en medio e medio da praza, en vez de nese carril concreto. Deste xeito, pódese ver interrompido o tráfico procedente tanto da Senra como de Virxe da Cerca ao non poder circular por mor do atasco que terá lugar nos carrís de paso da praza. En definitiva, que se non se acompaña a medida dun plan de redución do tráfico no centro da cidade, o remedio pode ser peor ca enfermidade.

Por non comentar o feito de que nun contexto de atasco, o bus do aeroporto non podería efectuar a saída desde a nova parada ao estar a zona colapsada polos turismos que tratan de acceder ao aparcadoiro subterráneo.

Reparto de mercadorías no Casco Antigo
O estado do pavimento da zona histórica está esnaquizado, así como diversas fontes do recinto do intramuros, por mor do paso de grandes camións de carga e descarga. Neste sentido, o Concello expón establecer unha ou varias zonas na fronteira da améndoa nas que realizar as descargas, que logo serían entregadas ao destinatario final mediante pequenos vehículos eléctricos, ben a través de TUSSA ou mediante unha empresa externa. Esta medida iría acompañada dunha redución no horario de CeD, que se estende ata as 10:30 h nalgunha zona.

Trens turísticos fóra do Obradoiro

O dos trens turísticos é outro dos sen sentidos vixente na actualidade: en verán, un tren de tres vagóns (os da ruta monumental) percorre cada media hora a rúa de San Francisco ata chegar ao Obradoiro, ao que se suma outro máis nalgunhas horas puntuais (o da ruta dos parques). Agora o Concello quere limitar o itinerario desta atracción turística ata a dársena de Xoán XXIII ou «outra localización máis axeitada». Xa era hora.

As [ansiadas] obras de reurbanización en Concheiros
Este ano darán comezo as tan demandadas obras de reurbanización da rúa dos Concheiros. Desde que se semipeonalizou San Pedro en 2013, só discorre por estas dúas rúas a #LiñaC11, que se verá desviada mentres duren os traballos. No documento indícase nun par de parágrafos que os percorridos alternativos (previsiblemente por San Roque, Pastoriza, Anxo Casal e Rodríguez de Viguri) suporán un sobrecusto para Tralusa que «deberá recibir a correspondente contía compensatoria».

Supoñemos que, como xa se ten feito noutras ocasións, non se reforzará o servizo da #LiñaC11 cun bus máis durante o desvío. Porén, o non facelo implicará non cumprir a frecuencia de 12 min establecida para a ruta, que non descartamos que sexa ampliada a 15. Xorden tamén dúbidas sobre o encaixe que terán estas obras no novo mapa de liñas que se pretende licitar no primeiro trimestre deste 2020.

Como curiosidade, lemos onte en La Voz de Galicia as alteracións no tráfico previstas de cara ás obras na avenida de Lugo, á altura da rotonda dos Concheiros, executadas pola Xunta dentro do plan de mellora das entradas do Camiño na cidade. Quedamos á agarda do que comunique o Pazo de Raxoi, pero parece ser que as liñas que pasen pola zona (L6, 9, 13, C2, C4, C5, C6 e C11) van ter que verse desviadas mentres duren os traballos.

Fontes:
Concello de Santiago
La Voz de Galicia
Google Maps

Novidades: marquesiña no aparcadoiro de Santa Marta e panel de chegadas na #Parada691

Pouco a pouco imos vendo como, tras anos e anos de abandono das infraestruturas relacionadas co transporte urbano, a cidade vai recuperando o pulso (cousas do Xacobeo...). Nestas últimas semanas destacamos dúas novidades: a instalación dun panel de chegadas en tempo real na #Parada691 (Hórreo, estación de trens) e dunha marquesiña na parada do aparcadoiro de Santa Marta da #Liña1.

Marquesiña en Santa Marta
No primeiro caso —segundo puidemos saber durante o último Pleno da Corporación—, a marquesiña de Santa Marta foi demandada polo voceiro do Partido Popular, Alejandro Sánchez-Brunete, nun Consello de Administración de TUSSA. A petición foi admitida e o Goberno municipal reservou unha partida nos seus orzamentos «técnicos» para este propósito. Non foi ata o pasado luns cando a puidemos ver instalada, e polo que a nós respecta, deixa moito que desexar. Así loce:

Non é o suficientemente grande como para atender a alta demanda do estacionamento. En Santa Marta aparcan moitos condutores polas mañás e en horas punta pode chegar a haber en torno a quince persoas agardando ao bus. Na marquesiña caben dez e sentadas, catro. Ademais, no relativo á información ao usuario, non se instalou ningún poste indicador apeadeiro e tampouco o plano coas liñas e horarios que adoita poñerse naquelas paradas que contan con marquesiña.

E aínda que xa sexa fantasear, tampouco estaría de máis ter construído unha plataforma elevada sobre o chan que facilitase o acceso ao autobús. Estamos a falar dunha zona en pendente na que non hai beirarrúas, polo que a tarefa pódeselle complicar a máis dun, especialmente ás PMR. Este tipo de pequenos detalles nunca se teñen en conta en Compostela.

Panel no Hórreo
Na zona do Hórreo, localización da actual estación de trens e da futura Intermodal, vén de instalarse un panel de chegadas en tempo real. Concretamente fíxose na #Parada691 e o modelo é idéntico ao que hai pouco máis dun ano se colocou en Virxe da Cerca.

As vantaxes, como xa indicamos no seu día, pasan pola utilización das cores de cada liña, normalmente infrautilizadas e mesmo cambiadas na app maisbus. Este panel tampouco presenta problemas para visualizalo cando lle da a luz solar de fronte, como si o fan outros (praza de Galicia e rúa da Rosa, entre outros).

Non nos pode gustar máis o aspecto que loce o novo panel de chegadas da #Parada660😻

✅ Empregando —por fin— as cores de cada liña

🌞 Esperemos que non haxa problemas de visibilidade cando lle dea o sol (como ocorre no da #Parada366, por exemplo)

Bo traballo! @maisbus pic.twitter.com/rG9HQbwFgX

— Bus Compostela 🚍 (@BusCompostela) September 20, 2018

Porén, presenta unha serie de inconvenientes:

• Non se mostra sempre o destino real: esta clase de indicadores mostran a orixe e o destino da liña de forma estática, e non dependendo do punto final real do servizo. Neste caso concreto, por exemplo, a información ofrecida sobre a liña P3 é «Susana - Rúa Valle Inclán», e sempre será esa aínda que a ruta remate ás veces na praza de Galicia. Isto acontece tamén coa liña 6, que non sempre remata en San Marcos para poder prolongarse ata Bando e Vilamaior.
• Só se mostra o próximo bus: a diferenza dos paneis LED laranxas, estes azuis só mostran o próximo bus de cada liña. É dicir, se lle quedan 2 minutos ao 6 temos que intuír por nós mesmos que o seguinte chegará en 22', e para iso hai que controlar as frecuencias.

Tanto a marquesiña como o panel non deixan de ser boas novas para as persoas que empregan o transporte urbano, pero son estas cuestións menores as que sempre acaban por confirmar o que xa sabemos: o noso servizo de transporte urbano é de segunda, e non parece importarlle moito aos nosos dirixentes.

A #Ascensión2019 quedou sen bus nocturno

Nos Orzamentos Participativos de hai dous anos, no apartado das festas do Apóstolo, unha das propostas gañadoras foi a de implantar o servizo de transporte urbano durante todas as noites dos festexos. O Concello levou a cabo unha proba piloto na #Ascensión2018 e logo implementouno no #Apóstolo2018. Non hai datos —non públicos, polo menos— sobre a utilización do bus nocturno, mais nos pensabamos —e non somos os únicos— que sería algo que xa quedaría asentado e sería implantado no resto de festas. Nada máis lonxe da realidade, posto que non se levou a cabo na #Ascensión2019.

A diferenza doutras urbes galegas como A Coruña ou Vigo, en Compostela non existe un servizo de transporte nocturno regular, a pesares de termos unha gran superficie rural e de ser unha cidade universitaria. De feito, temos que remontarnos ata a principios de milenio, cando aínda funcionaba a residencia universitaria no Monte do Gozo, para atopar o que cremos que foi o último servizo nocturno en activo.

Extracto dunha memoria de TUSSA, correspondente ao
período 1999 - 2003.

No contexto das eleccións municipais do 26-M, o único partido que incluía no seu programa a posible implantación dun servizo de transporte urbano nocturno foi o BNG. Os nacionalistas propoñían «bufos» os sete días da semana, con «horarios especiais» —intuímos que reforzos— durante as fins de semana. Baixo o noso punto de vista, quizais sexa un pouco ambicioso pasar do nada ao todo, pero si cremos que debería estudarse a viabilidade deste servizo durante as noites dos xoves, venres, sábados e vésperas de festivos. E, como non, tamén durante todas as noites das festas da Ascensión e o Apóstolo.

Para as festas do Apóstolo que estaremos celebrando en menos de dous meses volveu saír elixida a proposta do bus nocturno nos OP. Cómpre resaltar que, desta vez, a proposición inclúe dúas cuestións importantes a matizar: que o servizo sexa accesible e que conte con paradas a demanda. A primeira das cuestións, tendo en conta a situación das paradas e a da propia frota, temémonos que non vai ser posible. A segunda, si. De feito, fora aprobada en Pleno unha proposición para implantar as paradas antiacoso de xeito regular en toda a rede a partir das 22:00, da que non volvemos saber nada máis. Outras empresas como Monbus ou Freire xa comezaron a introducilas nas súas rutas.

Interesante proposición a aprobada o pasado xoves no #PlenoSCQ. Veremos como funcionan as #ParadasAntiacoso en #Compostela... https://t.co/X1sharYhdV

— Bus Compostela 🚍 (@BusCompostela) 21 de xullo de 2018

De cara ao #Apóstolo2019, cremos que se lle debería dar máis pulo á promoción dos «bufos» para redundar nunha maior utilización deles por parte da cidadanía. Unha das cuestións clave é a súa inclusión no SAE, para que poidan aparecer tamén na app, o principal método de información ao usuario. Tampouco estaría de máis a impresión de folletos liña por liña coa súa correspondente cor, ao igual que se fai cos horarios regulares, así como algunhas notas informativas «in situ» nalgunha das paradas de maior utilización, como a da Senra ou na praza de Galicia.

Fontes de información:
Orzamentos Participativos «Compostela Decide»
Compañía de Tranvías de La Coruña
Vitrasa
Memoria TUSSA 1999 - 2003

A #Parada088 foi eliminada a petición da Valedora do Pobo

A finais de abril TUSSA comunicaba a supresión da #Parada088 (avda. de Lugo, residencia Barroso), xusto despois de que o Concello acometese unha serie de cambios na ordenación do tráfico da avenida de Lugo. Isto propiciou que crésemos que a anulación da parada fose consecuencia destas mudanzas. Porén, no mes de maio soubemos que o apeadeiro foi eliminado a petición da Valedora do Pobo.

Ollo a esta info de @Gconfidencial: a #Parada088 (av. Lugo, resid. Barroso), foi trasladada para o #BusMetropolitano (suprimida para o urbano) polas dificultades que tipo para atopala unha persoa invidente, que denunciu a situación á Valedora do Pobo. FÍOhttps://t.co/0JEAI5kJ1r pic.twitter.com/oFRchYohqU

— Bus Compostela 🚍 (@BusCompostela) 9 de maio de 2019

Sinalización nula da #Parada088.

Segundo informa Galicia Confidencial, a institución do Valedor do Pobo solicitou o traslado da #Parada088 polas dificultades que unha persoa invidente tivera para localizala, ao non estar sinalizada horizontal nin verticalmente, nin ter pavimento rugoso para persoas con problemas de visión. A valedora, Milagros Otero, púxose en contacto con Monbus (compañía coa que ía viaxar a persoa en cuestión) e coa Dirección Xeral de Mobilidade da Xunta, e ambas coincidiron na necesidade de trasladar a parada.

Finalmente, optouse directamente por suprimila. A alternativa elixida foi a seguinte xeograficamente, a #Parada694, xusto en fronte da estación de trens. Deste xeito, a #LiñaC2 simplemente eliminou a #Parada088 do seu percorrido e os buses interurbanos intercambiaron unha pola outra, pasando a recoller viaxeiros na nova localización e deixándoo de facer na antiga.

Vista da #Parada694, fronte á
estación de trens.

A dúbida que nos xorde a nós é se a #Parada694, tal e como está a día de hoxe, serve de «substituta» atendendo ás condicións que motivaron o traslado. Está sinalizada con dúas sinais a ambos lados que a delimitan e unhas raias amarelas en zigzag no chan, pero non ten ningún elemento dirixido ás persoas con problemas de visión... Actuarase sobre ela? De momento, un mes despois de ter realizado o cambio, podemos asegurar que non.

O certo é que en Compostela as paradas de autobús urbano —e menos as do interurbano— non están preparadas para persoas que teñan algún tipo de problema, xa sexa de mobilidade, de visión ou de oído. A maioría das paradas non son accesibles para cadeiras de rodas e moi poucas contan con pavimento rugoso nos seus bordos. No interior dos vehículos a situación é semellante: as ramplas eléctricas (só as teñen os máis novos) non adoitan funcionar e os buses non contan cun sistema de información acústico e visual que avise de cal é a próxima parada (esta é unha das propostas do novo goberno de Xosé S. Bugallo, por certo, recollida no programa electoral do PSdeG-PSOE).

A #Parada694 xa está situada
correctamente na web de Monbus.

Como xa comentamos no anterior post, queremos crer que este mandato será, por fin, o da mobilidade, e que se lle comezará a dar solución a algúns dos problemas que lastran á nosa rede de transporte urbano dende hai anos. Sen dúbida, un dos principais é a accesibilización das paradas. Pódese levar a cabo dun xeito progresivo e non precisa de grandes estudos e investimentos como si poden necesitalo outras cuestións pendentes de resolución como, sen ir máis lonxe, a reestruturación das liñas. 

Dúas das escasas paradas con pavimento rugoso. Unha en
Xeneral Pardiñas a outra na rúa Lisboa, en Fontiñas.

Fontes:
TUSSA
Galicia Confidencial
Google Maps
Monbus

Camiño á lexislatura da mobilidade: as propostas dos partidos

Se hai uns días resumiamos as medidas impulsadas nesta lexislatura en prol dunha mellor mobilidade e a pasividade ante a situación do transporte público, hoxe examinaremos polo miúdo as propostas dos partidos candidatos a alcaldía de cara ao 26-M. Esta pequena análise é froito do contido dos propios programas electorais, así como das declaracións dos seus candidatos e candidatas en debates e entrevistas nos medios de comunicación. Os sete aspirantes a alcaldía son: CA, PP, PSdeG-PSOE, BNG, Cs, CxG e VOX (deste último non atopamos información relativa ao tema que nos incumbe).

Compostela Aberta (CA)

Fragmento de O Viso, o xornal de CA.

O partido do candidato á reelección, Martiño Noriega, avoga por manter a liña destes catro últimos anos, priorizando sempre as mobilidades peonil e ciclista xunto co transporte público fronte ao vehículo privado. As medidas máis destacadas do programa pasan por peonalizar e humanizar rúas e reducir a presión do tráfico a través de plans de calmado como o que xa se implementou no Ensanche. Tamén contempla a redacción dun Plan de Mobilidade a nivel metropolitano que analice os desprazamentos da cidadanía e consiga reducir o uso do vehículo privado.

En relación ao transporte público, a liña estratéxica 6 di textualmente: «Mellorar o transporte público e promover o seu uso, tanto o autobús urbano coma
o metropolitano, cun servizo eficiente como medida alternativa ao automóbil». Como exemplos, cítase a introdución de rutas a demanda con microbuses para o rural (contempladas xa no novo contrato), buses máis pequenos e con maiores frecuencias para a cidade e a ansiada instalación dun sistema de aviso de próxima parada no interior dos vehículos, ademais da mellora da información nas paradas.

Nos distintos debates, Martiño Noriega fixo fincapé en que o novo contrato do transporte urbano «xa está deseñado, coas liñas caracterizadas e nestes momentos está na Administración [na Xunta] á espera de ser lanzado». Aproveitou para salientar a boa xestión dos aparcadoiros de borde durante o mandato (a construción do da avda. de Ferrol e o aumento do uso do de Santa Marta, que chega ata o 90% da ocupación, segundo el) e o impulso de iniciativas como Colecamiños, para que a rapazada poida ir de forma segura á escola a pé. Afirmou que «o transporte metropolitano da Xunta leva fracasando anos» e que a solución pasa por outros modelos, como a fusión e a coordinación entre concellos.

Partido Popular (PP)

No ámbito da mobilidade, o programa do PP de Agustín Hernández coincide con CA na gran maioría de puntos importantes. Avoga pola urxente licitación do novo contrato do transporte urbano para poder renovar a frota. Entra algo máis en detalle, especificando que tamén se mellorará a app móbil e o resto de vías informativas ao usuario. Pretenden estender a gratuidade do bus urbano (actualmente de balde só para pensionistas) aos mozos e mozas menores de 19 anos, de igual xeito que fai a Xunta no transporte metropolitano a través da TMG «Xente Nova».

Aparcadoiros de borde nunha das cláusulas do
Contrato Capital de Agustín Hernández.

Cítase tamén a ampliación do transporte público ao rural. A aqueles lugares de escasa demanda, exponse un transporte á demanda ou a posibilidade de implantar o modelo do bus escolar compartido, en marcha en Galicia dende o ano pasado. Pretende adecuar os horarios do bus ao aeroporto ás necesidades reais dos usuarios e mesmo contemplar a posible conexión ferroviaria. Finalmente, e non por iso menos importante, o PP inclúe no seu programa a creación de carrís bus, tan necesarios nalgúns puntos da cidade, e a renovación completa das marquesiñas.

Nos debates e entrevistas, Agustín Hernández anunciou a elaboración dun novo Plan de Mobilidade e outro Plan de Aparcadoiros Disuasorios «realista, financiado e asequible», dándolle prioridade ao proxectado no Campus Sur. Tamén destacou en varias ocasións a necesidade de ampliar as peonalizacións, pero non indicou a que lugares.

Partido dos Socialistas de Galicia (PSdeG-PSOE)

O actual SAE presenta erros
nos tempos de chegada, que son
aínda peores na app. Cando indica
«Saída», poden quedar ata 5 min.

No tema que nos atinxe, o programa electoral do PSdeG-PSOE de Xosé Sánchez Bugallo é o máis completo e específico. Fala, como o resto dos partidos, do novo concurso da prestación do servizo de transporte urbano, renovando a frota para convertela en accesible e en máis respectuosa co medioambiente. Ademais, contempla tamén a renovación do SAE (Sistema de Axuda á Explotación), o sistema que nos permite saber o paso exacto do bus por cada parada, e que na actualidade deixa moito que desexar. Bugallo di comprometerse a instalar, polo menos, 40 novos postes informativos ao longo do mandato, así como a instalar o sistema de aviso de paradas no interior dos buses. 

Así mesmo, o programa fala de carrís bus e dun sistema de preferencia en cruces para as liñas de maior utilización (1, 5, 6 e C11), baixo o marco dun novo Plan de Mobilidade 2020 - 2030. Ao igual que o PP, non se especifica o lugar de implantación do carril bus, só se di que «por onde circulan a maior parte das liñas urbanas». Para o rural, transporte a demanda ou circuítos con autobuses que cubran varias parroquias á vez. É nelas onde se expón que TUSSA realice un seguimento continuado do estado de conservación das marquesiñas, limpándoas e manténdoas en bo estado. 

Nos debates, Xosé S. Bugallo defendeu a creación dun Consorcio Metropolitano de Transportes, no que participarían os Concellos e a Xunta para coordinar o transporte metropolitano. Neste aspecto, prevé crear unha liña de bus Brión - Polígono do Tambre que dea servizo a todas as localidades intermedias e extensible ata Sigüeiro. No bus do aeroporto, avoga pola supresión de paradas e o aumento de frecuencias para reducir o tempo de viaxe.

Servizo de aluguer de bicis que Bugallo impulsou
na súa última lexislatura.

Nos debates, Bugallo insistiu na urxente renovación da frota de autobuses de «14 anos de antigüidade», así como na creación de diversos aparcadoiros de borde (Cruceiro da Coruña, San Lázaro, Castiñeiriño, A Rocha e Hospital Clínico) conectados eficientemente a través do bus urbano. No mundo ciclista, aposta por seguir impulsando unha mellor convivencia entre coche e bici así como recuperar o servizo de aluguer de bicicletas.

Bloque Nacionalista Galego (BNG)

Na actualidade só hai servizo de bus nocturno
durante as festas da Ascensión e o Apóstolo.

O partido de Goretti Sanmartín propón medidas que ningún outro partido contempla no seu programa, pero non por iso menos necesarias. En primeiro lugar, a creación dun servizo de buses nocturno durante todas as noites da semana e con horarios especiais os fins de semana e festivos que conecte o centro coa periferia. O programa fala tamén de «dar prioridade ao autobús urbano e comarcal» a través da mellora de frecuencias, e mesmo de estudar a viabilidade da conexión ferroviaria con municipios veciños como Bertamiráns.

Mapa metrominuto de Pontevedra, modelo que o BNG
pretende instaurar en Compostela.

O BNG avoga pola creación de intercambiadores de transporte nos parkings de borde, que deben ampliarse. Para os ciclistas, proponse a creación de carrís bici nas entradas do Camiño na cidade e interurbanos con localidades veciñas, como o que demanda Composcleta co Milladoiro. E para os peóns, a creación dun mapa metrominuto, como o de Pontevedra, para saber cal é a distancia e tempo de percorrido a pé dun lugar a outro con facilidade. O BNG é o único que partido que fai referencia á adecuación das paradas dos vehículos de transporte público, xa que non é posible acadar a accesibilidade universal só cos vehículos accesibles; as paradas tamén teñen que selo.

Nos medios de comunicación, Goretti Sanmartín insistiu na idea básica de que para a mobilidade en Compostela debe priorizarse, de maior a menor rango, do seguinte xeito: peón, bicicleta, transporte público, vehículo privado. Fixo fincapé nas escasas frecuencias horarias do bus durante as fins de semana (case inexistentes no rural) e na necesidade do bus nocturno nunha cidade universitaria. Para rematar, recalcou a necesidade de construír dous aparcadoiros o antes posible: o do Campus Sur para dar servizo ao pequeno comercio do Ensanche e o de Belvís, para a Praza de Abastos.

Ciudadanos (Cs)
A candidata de Cs Santiago, María Vilas, aspira a entrar na corporación con nada  máis e nada menos que tres que concelleiros, tal e como lle contou o outro día na Ser a Luís Pardo. A pesar de non ser tratada a mobilidade nas súas entrevistas e de non ter participado nos debates co resto de candidatos, o programa de Ciudadanos si conta con algúns puntos destacables.

A tecnoloxía NFC permite pagar o autobús co móbil.
Ciudadanos quere implantar en Santiago este método
de pago.

No relativo ao transporte público, como o resto dos grupos, propón a reordenación das liñas e o aumento de frecuencias, así como a extensión do bus ao rural. Para lograr a maior efectividade posible nesta remodelación, defenden o uso do Big Data neste aspecto, que sen dúbida é o mellor xeito de coñecer as rutinas e o xeito de moverse da cidadanía. De feito, dende finais do ano pasado, a EMT de Madrid comezou a usar o Big Data de Moovit para tentar mellorar os seus servizos. 

Queren modernizar a frota de buses en aras de electrificala, pero a proposta soa utópica, xa que habería que establecer en polo menos, unha das cabeceiras de cada liña, un punto de recarga. Iso si, pretenden mellorar a velocidade media na rede a través de prioridade semafórica. Todo isto iría complementado cunha app móbil que, a parte de para consultar os percorridos e paradas, serviría para abonar os billetes e bonos!

Compromiso por Galicia (CxG)
O partido liderado por Xoán Bascuas é o único que, máis aló de manifestar o seu desexo de remodelar as liñas de autobús, é un pouco máis concreto: especifican que o actual sistema radial debe ser substituído por un con dous intercambiadores que, unidos á Intermodal, serán conectados entre si a través de só dúas liñas. Destes intercambiadores partirán as liñas cara os diferentes barrios, así como algúns circulares de longo percorrido (supoñemos que similares aos actuais C2 e C4). 

Sistema de aviso de próxima parada nun bus
urbano da Coruña.

Falan tamén da necesidade da instalación dun sistema de aviso acústico e visual de cada parada no interior dos buses. Chama a atención que sexa o único grupo político que nomee a inexistencia en España dunha Lei de Financiamento do Transporte Urbano. Aínda que aseguren instar ao Goberno para a súa elaboración —moi improbable—, nós, polo menos, temos en conta o detalle e a vontade.

Conclusións
Se aínda quedaba algunha dúbida, tras a campaña electoral confirmouse que o vindeiro mandato será o da mobilidade. Todos os partidos coinciden na remodelación das liñas e da necesidade de que cheguen ao rural, así como na construción de máis aparcadoiros de borde. Agora ben, hai outras cuestións que só algúns deles, simplemente, nomean e que non deixa de ser preocupante, como por exemplo a accesibilización de paradas (BNG), o sistema de aviso sonoro e acústico (CA, PSdeG-PSOE e CxG), o uso do Big Data (Cs) ou a renovación do SAE (PSdeG-PSOE).

Fontes de información:
Compostela Aberta (programa electoral)
Populares de Santiago (programa electoral)
PSdeG-PSOE Santiago (programa electoral)
BNG Compostela (programa electoral)
Ciudadanos Santiago (programa electoral)
Compromiso por Galicia Santiago (programa electoral)
Compromiso por Galicia (propostas)
Xeoportal Concello de Santiago
Cadena SER (debate infraestruturas)
Diario de Madrid
La Voz de Galicia (debate electoral)
Correo TV (debate electoral)

Que se fixo (e que non) en materia de mobilidade e transporte público durante a última lexislatura

Agora que estamos en plena campaña electoral para elixir á que será a nova corporación municipal, cómpre facer un pequeno repaso do que se ten feito no eido da mobilidade e do transporte público durante esta lexislatura, pioneira nalgúns aspectos e despreocupada noutros. Neste post analizaremos os aspectos que, ao noso xuízo, son clave e que se levaron a cabo nestes catro anos e aqueles que, aínda que tamén son de vital importancia, seguen igual que estaban no 2015.

> Límite de velocidade a 30 km/h
O Goberno de Compostela Aberta (CA) implementou o límite de velocidade de 30 km/h en todo o Ensanche. Esta medida, acompañada de sinalización vertical e horizontal, tiña como obxectivo facilitar a convivencia entre vehículos e bicicletas, así como unha pacificación do tráfico. Acompañouse da creación de novos aparcadoiros para bicicletas e reforzou a eficacia de medidas xa existentes, como as plataformas de espera para bicis e motos presentes na parte dianteira dos principais semáforos da cidade.

Tres das propostas seleccionadas
nos OP de 2017.

Aínda así, non se acabou por optar por unha mobilidade ciclista real, que pasa pola inescusable construción de carrís bicis. Así llelo fixo saber a cidadanía ao Goberno local a través doutro dos proxectos estrela do mandato, os Orzamentos Participativos «Compostela Decide». No 2018 un dos proxectos elixidos foi «Carril Bici» e en 2017 foron tres os seleccionados que tiñan relación co mundo das dúas rodas.

> Bus nocturno durante as festas
Outra das medidas máis votadas nos OP de 2017 foi a ampliación do horario do

bus urbano durante as noites das festas do Apóstolo 2018. Deste xeito, levouse a cabo unha proba piloto na Ascensión do ano pasado, con buses de 1:00 a 4:00 da madrugada, e durante o Apóstolo volvéronse implementar, desta vez só ata as 3:00. O bus nocturno tivo moi boa acollida por parte da cidadanía e todo parece indicar que vai camiño de converterse en algo habitual durante as grandes festas da cidade, ao ser cuberto todo o territorio ao que chega o transporte público e contar todas as liñas coas súas respectivas prolongacións.

> Renovación da frota

A xoia da corona, o 2424 (Mercedes-Benz
O 530 K) que circula dende xuño de 2018.

O certo é que durante o mandato de CA non se adquiriu ningún bus novo, pero si algún de segunda man. Segundo os nosos cálculos, entre 10 e 15 unidades. Estas son os Scania N270UB que adoitan circular na #Liña5 (matriculados no 2007), os Mercedes-Benz O530 de dúas portas da #Liña6 (tamén do 2007) e o O530 K de tres portas, que actualmente recorre a #Liña6 e cuxa matriculación data de 2011. Aínda que escasas, estas renovacións permitiron xubilar o material que estaba completamente obsoleto, malia que aínda quede algunha reliquia en circulación. Como dato, a antigüidade media da frota ronda os 12-14 anos.

> Accesibilización das paradas
Durante a lexislatura podemos contar cos dedos das mans aquelas paradas que foron adaptadas para facelas accesibles. En trazos xerais, só foron obxecto de reforma aquelas que figuraban no espazo de actuación dalgunha obra non relacionada co transporte urbano, e non sempre co resultado esperado, relegando case sempre ao bus a un segundo plano. Porén, en cidades con Gobernos similares ideoloxicamente como o da Coruña, si se teñen realizado accesibilizacións en paradas por toda a rede.

Por poñer algún exemplo, unha das paradas máis utilizadas de toda a rede, a #Parada674, Xeneral Pardiñas nº 7, foi accesibilizada dentro do proxecto da praza semipeonil no cruce desta rúa con Montero Ríos: engadiuse pavimento rugoso para as persoas con problemas visuais e aumentouse a largura para que coubesen ben os autobuses. Aínda así, aos de tres portas élles difícil deixar a traseira de forma que o usuario poida baixar directamente do vehículo á beirarrúa.

Outras paradas non accesibles pero que non figuraron dentro de ningún proxecto externo quedaron tal e como estaban. E isto xa vén de atrás, de anteriores lexislaturas. É o caso, por citar un de moitos, da #Parada277, Hórreo nº 23, na que se ampliou a beirarrúa só na parte frontal da marquesiña para poder colocala, polo que a porta traseira dos buses queda sempre a carón da estada. A situación podería mellorarse coa simple prolongación da ampliación da beirarrúa uns metros máis.

Simplemente extender a beirarrúa sería
suficiente para accesibilizar a #Parada277.

De cara á vindeira lexislatura...
Se ben Compostela Aberta —sempre baixo o noso punto de vista— non cumpriu con todas as expectativas postas nel no ámbito da mobilidade, si deixou marcadas unha serie de directrices clave que marcarán o devir próximo da forma en que nos desprazaremos pola cidade: máis espazo para o peón, menos para o vehículo privado, máis humanizacións e peonalizacións... De feito, outros partidos comezan xa a asumir estes ideais como propios nos seus programas.

Sen dúbida, a gran materia pendente foi a nova licitación do transporte urbano, prometida dende 2017 e da que só sabemos o percorrido das futuras liñas. O caso é que aínda así puido terse actuado na accesibilización de paradas, nas melloras puntuais dos percorridos e horarios (curiosamente presentouse a prolongación da #Liña8 ata Os Vilares durante a precampaña) ou no rexuvenecemento da frota con vehículos novos. Os últimos de primeira man datan de 2012, e só foron tres e porque foron adquiridos con fondos europeos...

Esperamos que a vindeira lexislatura, sexa quen sexa o alcalde ou alcaldesa, sexa a da mobilidade. A Intermodal suporá un cambio radical na cidade, que terá que adaptarse a ela. O transporte urbano non será unha excepción e, a parte dos novos percorridos e horarios, precisa dunha renovación da frota e dunhas paradas sinalizadas e accesibles para todas as persoas, tanto na cidade como no rural. O bus compostelán debe coordinarse co novo Plan que programa a Xunta, que debe cumprir tamén coas demandas e necesidades da veciñanza dos concellos limítrofes. Sen dúbida, durante o próximo mandato preséntase un gran reto en materia de mobilidade. Esperemos que o Concello e o resto das Admistracións poidan estar á altura e cumprir.

Fontes de información:
TUSSA
Orzamentos Participativos «Compostela Decide»
Concello de Santiago

Fotos:
Google Maps
Concello de Santiago
Orzamentos Participativos «Compostela Decide»
La Voz de Galicia

A reorganización viaria no entorno do túnel do Hórreo elimina a #Parada088

Dende comezos de abril, a avenida de Lugo goza dunha nova reordenación do tráfico que facilita as manobras dos condutores e mellora notablemente a seguridade viaria na zona. Concretamente, actuouse en dous lugares: no cruzamento da avenida coa SC-20 (eliminando unha perigosa incorporación) e nos arredores da entrada este do túnel do Hórreo. Neste último punto, viuse afectada a operatividade da #Parada088, que quedou suprimida para sempre.

Novo aspecto da avda. de Lugo no entorno do túnel do Hórreo.
Fonte: Concello de Santiago.

No transporte urbano, esta #Parada088 só servía á #LiñaC2. Ao quedar excluída, simplemente se derivou aos usuarios á máis próxima, a seguinte, a #Parada694 (Hórreo, fronte á estación de trens). Nela tamén realizaban parada moitas liñas de autobús interurbano, cuxos viaxeiros tamén terán que coller o bus agora na #Parada694. De feito, ao non sinalizar a eliminación do apeadeiro «in situ», son moitas as persoas que seguen a agardar alí erroneamente.

HISTORIA DA #PARADA088

Así lucía a #Parada088 no 2012, cunha marquesiña
non accesible completamente pegada á estrada.
Fonte: Google Maps.

A #Parada088 estivo sinalizada e contou con marquesiña ata a construción do túnel do Hórreo. Un tempo despois de concluír as obras, retirouse a marquesiña e a sinalización horizontal (palabra «BUS» e as liñas amarelas diagonais). Aínda así, a parada non quedou suprimida, senón que se trasladou uns metros máis arriba, a unha isleta na que, en teoría, non podería existir unha parada de autobús.

Lugar onde os autobuses
realizaban a parada ata
hai unhas semanas.

Agora, coa entrada en vigor da liña descontinua que permite aos vehículos procedentes da rotonda inferior de Sar incorporarse ao túnel, o Concello considerou que este punto era o suficientemente conflitivo como para albergar un punto de subida e baixada de viaxeiros, co consecuente vehículo parado na vía. Deste xeito, decidiu suprimir de xeito indefinido a #Parada088.




ALTERNATIVA >> #PARADA694

#Parada694, na que é
habitual encontrar a xente
esperando de pé, ao non
ter onde sentarse.

A alternativa, tanto para a #LiñaC2 como para o bus interurbano, será a #Parada694, no mesma rúa do Hórreo, próxima ao cruce con Santiago León de Caracas e fronte á estación de trens. Este espazo atópase sinalizado verticalmente con dous sinais que delimitan a lonxitude da parada, pero non conta con poste informativo. Neste sentido, e tendo en conta que é a única parada que moitas liñas interurbanas realizan no centro da cidade, ten todas as papeletas para ser un dos lugares nos que a Xunta instale unha das novas marquesiñas (ou polo menos, nós cremos que sería o máis conveniente).

A historia da #Parada694 é máis breve. Foi creada entre 2011 e 2012 (antes só era unha zona de aparcamento, como se pode comprobar en Google Maps) e, ao igual que a #Parada088, só presta servizo á #LiñaC2. As súas condicións de accesibilidade non son as óptimas, pero tampouco as peores: cun pouco de colaboración do condutor, os buses de dous portas da #LiñaC2 poden quedar moi próximos á beirarrúa para a subida de pasaxeiros. Porén, cremos que os grandes e longos buses interurbanos non están preparados para estacionar nesta parada como deberían, polo que non estaría de máis extender o apeadeiro, ocupando un par de prazas de aparcamento máis.

Fontes de información:
Concello de Santiago
Google Maps
TUSSA

Desvío na #Liña5 por corte de tráfico en Poza Real

Os vindeiros martes 12 e mércores 13 de marzo, terán lugar unhas labores de fresado e asfaltado nas rúas de Poza Real de Arriba e Poza Real de Abaixo. Por este motivo, pecharanse ao tráfico os dous días, en horario de 9:00 a 20:00. Deste xeito, a #Liña5 do transporte urbano quedará desviada nos dous sentidos de circulación.

#Liña5 dirección A Rocha / A Rocha Vella

Os buses circularán seguindo o seu itinerario habitual ata o final da rúa Torrente. Aquí, en vez de xirar á esquerda cara Poza Real, faranno á dereito para seguir por Ponte da Rocha ➤ rotonda Volta do Castro ➤ Viaducto da Rocha (SC-20), para abandonalo na primeira saída, que desemboca na glorieta da rúa do Churruchao. Unha vez aquí, os buses continuarán por dita rúa se o seu destino é A Rocha Vella. De non ser así, accederán á Rocha (#Parada407) a través do vial baixo a SC-20.

Seguindo este percorrido desviado, as paradas anuladas son dúas:

🚏🆇 #Parada404: Poza Real de Abaixo (colexio Sta. Apolonia).

🚏🆇 #Parada403: Poza Real de Abaixo.

#Liña5 dirección centro cidade - Vite

O traxecto desviado é o mesmo que en dirección A Rocha, pero en sentido contrario. Polo tanto, as paradas perdidas tamén se corresponden coas que están xusto en frente das anteriores, é dicir:

🚏🆇 #Parada405, Poza Real de Abaixo.

🚏🆇 #Parada406, Poza Real de Abaixo (fronte ao colexio Sta. Apolonia). Para esta última, habilitarase unha #ParadaAlternativa no punto onde conflúen as rúas Ponte da Rocha e Torrente, por onde vén o bus desviado.

Necesidade de actuación nas paradas do bus

Paradas no entorno do colexio Santa Apolonia:
nin marquesina nin poste informativo, pero si
sinalización horizontal.

O certo é que estas obras de mellora do pavimento chegan no momento adecuado. Actualmente e tal e como puidemos comprobar cos nosos propios ollos, a estrada atópase chea de fochancas, que limitan considerablemente a accesibilidade das paradas do transporte urbano que se verán afectadas polos traballos. Neste sentido, gustaríanos pensar que, polo menos, foran solventados estes problemas e sinalizados horizontalmente dous dos apeadoiros (os outros dous xa o están).

Lugar onde supoñemos que se sitúa a #Parada405.
Non entenderiamos que non se sinalizase adecuadamente
durante as obras que comezan o martes.

De feito, a #Parada405 non conta con ningún elemento que a identifique como tal; non hai sinalización na estrada nin marquesiña, ao ser a beirarrúa demasiado estreita. No seu lugar, esta marquesiña atópase situada na parada de en fronte (#Parada403), na que os veciños da zona agardan sentados polo bus e, cando chega, cruzan a estrada —non hai paso de peóns tampouco, por certo—. Aínda así, a accesibilidade á marquesiña é nula.

Fonte de información: TUSSA

Fotografías: Bus Compostela